ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΕΛΛΗΝΩΝ ΠΟΛΙΤΩΝ

Μάθε τα δικαιώματά σου. (Όταν ο Έλληνας ταλαιπωρείται αδίκως από την άγνοια των νόμων)

Όταν ο Έλληνας ταλαιπωρείται αδίκως από την άγνοια των νόμων.

Πόσες φορές έχουμε απαυδήσει όταν απευθυνόμαστε στο δημόσιο ή σε θεσμικά όργανα του κράτους για κάποιο θέμα μας και αυτά όχι μόνον ΔΕΝ μας εξυπηρετούν, αλλά τις περισσότερες φορές ΔΕΝ καταδέχονται καν να μας απαντήσουν … Γνωρίζεται ότι βάση των υπαρχόντων νόμων, όταν ένας Πολίτης απευθύνεται στην Διοίκηση, αυτή οφείλει (αν ΔΕΝ πράξει τουλάχιστον τα ακόλουθα, τότε η Διοίκηση υπέχει νομικές ευθύνες):

• Να πρωτοκολλήσει την αίτηση του Πολίτη. Η υπηρεσία στην οποία υποβάλλεται η αίτηση, υποχρεούται να χορηγεί στον ενδιαφερόμενο απόδειξη παραλαβής όπου περιλαμβάνονται ο οικείος αριθμός πρωτοκόλλου,
• τα έγγραφα που παρελήφθησαν, καθώς και αυτά που ίσως πρέπει επιπροσθέτως να προσκομιστούν,
• η προθεσμία εντός της οποίας υφίσταται υποχρέωση προς διεκπεραίωση της υπόθεσης,
• το αρμόδιο τμήμα που έχει αναλάβει την υπόθεση (με στοιχεία επικοινωνίας),
• καθώς και η επισήμανση ότι, σε περίπτωση υπέρβασης των χρονικών ορίων που καθορίζονται στις παραγράφους 1 και 2 του άρθρου 4 [του Κώδικα Διοικητικής Διαδικασίας (Κωδ Διοικ Διαδ), που κυρώθηκε με το άρθρο πρώτο του ν. 2690/1999 (ΦΕΚ 45 Α’), όπως αυτή αρχικά αντικαταστάθηκε με την παρ. 1 του άρθρου 11 του ν. 3230/2004 (ΦΕΚ 44 Α’) και ήδη ισχύει μετά την εκ νέου αντικατάστασή της με το άρθρο 6 παρ. 1 του ν. 3242/ 2004 (ΦΕΚ 102 Α’)], παρέχεται δυνατότητα αποζημίωσης κατά τις ρυθμίσεις των παραγράφων 7 και 8 του άρθρου 5 του ν. 1943/91 (ΦΕΚ 50 Α’), όπως ισχύει. Μάλιστα, στο τέλος της χορηγούμενης απόδειξης παραλαβής, πρέπει να προσκομίζεται και ειδική φόρμα αποζημίωσης (Αίτησης καταβολής αποζημίωσης λόγω μη τήρησης της προθεσμίας), όπως ρητά ορίζεται στην υπουργική απόφαση «Τρόπος αποζημίωσης Πολιτών, για την μη τήρηση προθεσμιών διεκπεραίωσης υποθέσεων από την Διοίκηση.», της 10^ης Αυγούστου του 2004, με αριθμό Φ.17_Οικ_17170

Τώρα που ξέρετε τι οφείλει να πράξει η Διοίκηση, σε κάθε ερώτημα ή διεκπεραίωση υπόθεσης σας προς αυτήν, απαιτήστε τα δικαιώματα σας και επιμείνετε να ακολουθηθεί πιστά η ως άνω διαδικασία …

ΤΟ ΔΗΜΟΣΙΟ ΥΠΟΧΡΕΟΥΤΑΙ ΝΑ ΕΞΥΠΗΡΕΤΕΙ ΤΟΝ ΠΟΛΙΤΗ !!!

  Έτσι, παραδείγματος χάριν, ΔΕΝ θα ανησυχεί ο συνταξιούχος πότε θα πάρει την σύνταξη του, διότι θα το γνωρίζει από την κατάθεση των εγγράφων του για αυτήν … ΔΕΝ θα ανησυχεί ο Πολίτης για το πότε θα εκδοθεί από το Δημόσιο, ένα χαρτί που έχει ανάγκη, διότι θα το γνωρίζει εξ’ αρχής … ΔΕΝ θα ανησυχεί ο Πολίτης για το πότε θα πάρει μια απάντηση από έναν υπουργό, διότι θα το γνωρίζει εξ’ αρχής … ΚΑΙ σε περίπτωση που ΔΕΝ το πράξουν, τότε ο Πολίτης αποζημιώνεται δικαιωματικά … !!! Φυσικά, το ίδιο ισχύει δια νόμου και στην περίπτωση της εξυπηρέτησης του Πολίτη από τα Κ.Ε.Π. Ειδικά το τελευταίο και προκειμένου να διεκπεραιώσει κάποια υπόθεση Πολίτη, οφείλει να συλλέξει το ίδιο όλα τα απαραίτητα έγγραφα για λογαριασμό του Πολίτη, χωρίς εκείνος να ταλαιπωρηθεί, θα πρέπει να του γνωρίσει με την απόδειξη παραλαβής, τον αριθμό πρωτοκόλλου, την υπηρεσία που στάλθηκε το αίτημα, το πότε θα πάρει απάντηση και φυσικά να του δοθεί η ειδική φόρμα αποζημίωσης κατά την κατάθεση του αιτήματος !!!

Υπουργική απόφαση «Τρόπος αποζημίωσης Πολιτών, για την μη τήρηση προθεσμιών διεκπεραίωσης υποθέσεων από την Διοίκηση.», της 10ης Αυγούστου του 2004, με αριθμό Φ.17_Οικ_17170

Νομικό Πλαίσιο …

Κατά τη διάταξη του άρθρου 10 παρ. 1 του Συντάγματος, ορίζεται ότι : “Καθένας ή πολλοί μαζί έχουν το δικαίωμα, τηρώντας τους νόμους του Κράτους, να αναφέρονται εγγράφως  στις αρχές, οι οποίες είναι υποχρεωμένες να ενεργούν σύντομα κατά τις κείμενες διατάξεις και να απαντούν αιτιολογημένα σε εκείνον που υπέβαλε την αναφορά, σύμφωνα με το νόμο.” 

Κατά τη διάταξη του ιδίου άρθρου 10 παρ. 3 του Συντάγματος ορίζεται ότι : “Η αρμόδια αρχή υποχρεούται να απαντά σε αίτηση πληροφοριών, εφ’ όσον αυτό προβλέπεται από το νόμο.”

Στην παρ. 1 του άρθρου 4 του Κώδικα Διοικητικής Διαδικασίας (Κωδ Διοικ Διαδ), που κυρώθηκε με το άρθρο πρώτο του ν. 2690/1999 (ΦΕΚ 45 Α’), όπως αυτή αρχικά αντικαταστάθηκε με την παρ. 1 του άρθρου 11 του ν. 3230/2004 (ΦΕΚ 44 Α’) και ήδη ισχύει μετά την εκ νέου αντικατάστασή της με το άρθρο 6 παρ. 1 του ν. 3242/ 2004 (ΦΕΚ 102 Α’) ορίζεται ότι:

«α. Οι δημόσιες υπηρεσίες, οι οργανισμοί τοπικής αυτοδιοίκησης και τα νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου, όταν υποβάλλονται αιτήσεις, οφείλουν να διεκπεραιώνουν τις υποθέσεις των ενδιαφερομένων και να αποφαίνονται για τα αιτήματά τους μέσα σε προθεσμία πενήντα (50) ημερών, εφόσον από ειδικές διατάξεις δεν προβλέπονται μικρότερες προθεσμίες. Η προθεσμία αρχίζει από την κατάθεση της αίτησης στην αρμόδια υπηρεσία και την υποβολή ή συγκέντρωση του συνόλου των απαιτουμένων δικαιολογητικών, πιστοποιητικών ή στοιχείων. Αν η αίτηση υποβληθεί σε αναρμόδια υπηρεσία, η υπηρεσία αυτή οφείλει, μέσα σε τρεις (3) ημέρες, να τη διαβιβάσει στην αρμόδια και να γνωστοποιήσει τούτο στον ενδιαφερόμενο. Στην περίπτωση αυτή η προθεσμία αρχίζει από τότε που περιήλθε η αίτηση στην αρμόδια υπηρεσία. Για υποθέσεις αρμοδιότητας περισσότερων υπηρεσιών, η προθεσμία του πρώτου εδαφίου παρατείνεται κατά δέκα (10), ακόμη, ημέρες.

β. Με απόφαση του Υπουργού Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης και του κατά περίπτωση αρμόδιου Υπουργού μπορεί να ορίζεται, κατά περίπτωση, διαφορετική προθεσμία για τη διεκπεραίωση υποθέσεων, εφόσον το επιβάλλουν ειδικοί λόγοι, που αναφέρονται σ’ αυτήν.».

Στις παρ. 2 και 3 του ίδιου παραπάνω άρθρου (4) του πιο πάνω Κώδικα (Κωδ Διοικ Διαδ), όπως η μεν πρώτη (παρ. 2) ισχύει μετά την αντικατάστασή της με την παρ. 1 του άρθρου 6 του ν.3242/2004, η δε δεύτερη (παρ. 3) μετά την αντικατάστασή της με την παρ. 3 του άρθρου 11 του ν.3230/2004 ορίζεται ότι :

«2. Εάν κάποια υπόθεση δεν μπορεί να διεκπεραιωθεί λόγω αντικειμενικής αδυναμίας, ειδικά αιτιολογημένης, η αρμόδια υπηρεσία οφείλει, εντός πέντε (5) τουλάχιστον ημερών πριν από την εκπνοή τους, να γνωστοποιήσει εγγράφως στον αιτούντα: α) τους λόγους της καθυστέρησης, β) τον υπάλληλο που έχει αναλάβει την υπόθεση και τον αριθμό τηλεφώνου του, για την παροχή πληροφοριών και γ) κάθε άλλη χρήσιμη πληροφορία.

3. Οι υπηρεσίες απαλλάσσονται από τις κατά την παράγραφο 1 υποχρεώσεις αν το αίτημα είναι εμφανώς παράλογο, αόριστο, ακατάληπτο ή επαναλαμβάνεται κατά τρόπο καταχρηστικό. 4. …».

Στις παρ. 5 και 6 του αυτού ως άνω άρθρου (4) του ίδιου πάντοτε Κώδικα (Κωδ Διοικ Διαδ), που προστέθηκαν με την παρ. 2 του άρθρου 6 του ν. 3242/2004 ορίζεται ότι :

«5. Η υπηρεσία στην οποία υποβάλλεται η αίτηση χορηγεί στον ενδιαφερόμενο απόδειξη παραλαβής όπου περιλαμβάνονται ο οικείος αριθμός πρωτοκόλλου, η προθεσμία εντός της οποίας υφίσταται υποχρέωση προς διεκπεραίωση της υπόθεσης, καθώς και η επισήμανση ότι, σε περίπτωση υπέρβασης των χρονικών ορίων που καθορίζονται στις παραγράφους 1 και 2 του παρόντος άρθρου, παρέχεται δυνατότητα αποζημίωσης κατά τις ρυθμίσεις των παραγράφων 7 και 8 του άρθρου 5 του ν. 1943/91 (ΦΕΚ 50 Α’), όπως ισχύει.

6. Οι προθεσμίες των παραγράφων 1 και 2 του παρόντος άρθρου δεν ισχύουν για αναγνώριση απαιτήσεων κατά του Δημοσίου, εφόσον υφίσταται εκκρεμής δίκη, καθώς και για τις περιπτώσεις, όπου απαιτείται εμφάνιση του ενδιαφερομένου ενώπιον συλλογικού οργάνου, και η μη προσέλευσή του οφείλεται σε υποκειμενικούς ή αντικειμενικούς λόγους.».

Στις παρ. 7 και 8 του άρθρου 5 του ν. 1943/1991 (ΦΕΚ 50 Α’), όπως αυτές ισχύουν μετά την αντικατάστασή τους, αντιστοίχως, με τις παρ. 1 και 2 του άρθρου 7 του ν. 3242/2004 (ΦΕΚ102Α’) ορίζεται ότι :

«7. Σε περίπτωση μη τήρησης των προθεσμιών που προβλέπονται στις διατάξεις του ν. 2690/1999 (ΦΕΚ 45 Α’), όπως ισχύουν, καταβάλλεται στον αιτούντα, από τον οικείο φορέα, πλήρης αποζημίωση. Η αποζημίωση αυτή αφαιρείται από το τυχόν, μεταγενεστέρως, επιδικαζόμενο ποσό, εφόσον γίνει δεκτή από το αρμόδιο δικαστήριο σχετική αγωγική απαίτηση, κατά τις περί αστικής ευθύνης διατάξεις. …

8. Το ύψος του καταβλητέου χρηματικού ποσού που προβλέπεται στην προηγούμενη παράγραφο καθορίζεται από τις Επιτροπές της παραγράφου 13 του παρόντος άρθρου μετά από εισήγηση της Γενικής Γραμματείας Δημόσιας Διοίκησης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης του Υπουργείου Εσωτερικών … ή της Περιφέρειας, που επιλαμβάνεται μετά από αίτηση του πολίτη. Για τον καθορισμό του ύψους της καταβλητέας πλήρους αποζημίωσης λαμβάνονται υπόψη ιδίως: α) το μέγεθος της περιουσιακής ζημίας και της ηθικής βλάβης που προκλήθηκε από την καθυστέρηση, β) συνθήκες στις οποίες οφείλεται η καθυστέρηση, γ) το τυχόν υφιστάμενο σχετικό πόρισμα του Συνηγόρου του πολίτη…».

Στο άρθρο 1 παρ. 2 της (κατ’ εξουσιοδότηση της παρ. 3 του άρθρου 7 του ν.3242/2004 εκδοθείσης) υπ’αρ.ΔΙΣΚΠΟ/4.17/οικ17170/3.8.2004 κοινής απόφασης των Υπουργών Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης και Οικονομίας και Οικονομικών (ΦΕΚ 1226/10.8.04 τ. Β’) ορίζεται ότι : «2. Οι αιτήσεις υποβάλλονται μέσα σε αποκλειστική προθεσμία εξήντα (60) ημερών, από την παρέλευση άπρακτης της  προθεσμίας που ορίζεται για την διεκπεραίωση της υπόθεσης ή την οριστική απάντηση. 3. …».

Με βάση το θέμα 1^ο παρ. 2^α του πρακτικού της Ειδικής Τριμελής Επιτροπής (όπως μετέφρασε την 7^η σκέψη του ΣτΕ 3004 / 2010) ο Πολίτης δικαιούται πλήρης αποζημίωση που όμως ΔΕΝ εντάσσεται στη νομοθεσία περί αποζημιώσεως λόγω ευθύνης του Δημοσίου, των ΟΤΑ και λοιπών ΝΠΔΔ.

Σύμφωνα με την ad hoc γνώμη της πλειοψηφίας στην Ολ.ΣτΕ 3004 / 2010 – 7^η σκέψη και την παρ. 1 του άρθρου 7 του ν.3242 / 2004 έχει δικαίωμα :

A. να ζητήσει πλήρη αποζημίωση το ύψος της οποίας καθορίζεται είτε από την  Ειδική Επιτροπή Εφαρμογής του Υπουργείο Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης για θέματα αρμοδιότητας Υπουργείων είτε από την Ειδική Επιτροπή Εφαρμογής της κάθε Περιφέρειας για θέματα υπηρεσιών του δημόσιου τομέα όπως αυτός οριοθετείται από το άρθρο 14 του ν.2190 / 1994 μετά από εισήγηση της Γενικής Γραμματείας Δημόσιας Διοίκησης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης (του Υπουργείου Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης) ή της Γενικής Γραμματείας της Περιφέρειας αντίστοιχα, και

Β. να ασκήσει αγωγή σύμφωνα με τα άρθρα 105 και 106 του Εισαγωγικού Νόμου του Αστικού Κώδικα.

Η αποζημίωση που επιβάλλουν οι Επιτροπές αφαιρείται από το τυχόν επιδικαζόμενο από το αρμόδιο Δικαστήριο πόσο αποζημίωσης.

Για την κύρωση αποζημίωσης υπέρ του αιτούντος πολίτη και σε βάρος της διοίκησης, προυπόθεση είναι, αφενός η αίτηση να έχει ασκηθεί εμπρόθεσμα, ήτοι εντός της αποκλειστικής προθεσμίας των εξήντα (60) ημερών, αρχομένης από την παρέλευση άπρακτης της προθεσμίας που ορίζεται για τη διεκπεραίωση της υπόθεσης ή την οριστική απάντηση, αφετέρου δε κριθεί ως νόμω και ουσία βάσιμη, υπό την έννοια τόσο της σωρευτικής συνδρομής των θετικών προϋποθέσεων της αιτουμένης αποζημίωσης ήτοι:

ι) υποβολή σαφούς και ορισμένου νομίμου αιτήματος, εκ μέρους του ενδιαφερόμενου πολίτη, που να συνοδεύεται μαζί με τα, κατά περίπτωση (τυχόν) απαιτούμενα, δικαιολογητικά, πιστοποιητικά ή στοιχεία, οπότε η σχετική προθεσμία αρχίζει από την υποβολή ή συγκέντρωση του συνόλου των στοιχείων αυτών,

ιι) υπέρβαση της 50νθήμερης προθεσμίας απάντησης (θετικής ή αρνητικής) της διοίκησης επί των υποβαλλομένων αιτημάτων των πολιτών και εν γένει διεκπεραίωσης των σχετικών υποθέσεων, υπό την επιφύλαξη πάντως ότι από ειδικές διατάξεις δεν προβλέπονται μικρότερες προθεσμίες,

ιιι) η επίκληση αλλά και απόδειξη, εκ μέρους του ενδιαφερομένου πολίτη, της, εκ του λόγου αυτού (ήτοι ύπαρξη αιτιώδους συνάφειας), πρόκλησης υλικής ζημίας ή ηθικής βλάβης, για τον προσδιορισμό του ύψους της οποίας λαμβάνεται υπόψη, ιδίως, το μέγεθος της περιουσιακής ζημίας και της ηθικής βλάβης που προκλήθηκε από την καθυστέρηση, οι συνθήκες στις οποίες οφείλεται η καθυστέρηση και το τυχόν υφιστάμενο σχετικό πόρισμα του Συνηγόρου του Πολίτη, όσο και του αποκλεισμού των αρνητικών προϋποθέσεων ότι, δηλ:

ι) δεν πρόκειται για διεκπεραίωση υπόθεσης για την οποία, κατ’ εξαίρεση, συντρέχει νόμιμη περίπτωση μεγαλύτερης προθεσμίας (πρβλ. σχετικές κ.υ.α., εκδοθείσες, κατ’ εξουσιοδότηση της περ. β’ της παρ. 1 του άρθρου 4 του Κωδ Διοικ Διαδ, όπως η παράγραφος αυτή αρχικά μεν αντικαταστάθηκε με την παρ. 1 του άρθρου 11 ν. 3230/2004 και ήδη ισχύει, μετά την εκ νέου αντικατάστασή της, με το άρθρο 6 παρ. 1 ν. 3242/2004),

ιι) να μην είναι δυνατή η εμπρόθεσμη διεκπεραίωση της υπόθεσης, εκ μέρους της διοίκησης, λόγω αντικειμενικής και ειδικά αιτιολογημένης αδυναμίας της, πλην, όμως, τότε η αρμόδια υπηρεσία οφείλει, μέσα σε πέντε (5) τουλάχιστον ημέρες πριν από την εκπνοή της προθεσμίας αυτής να έχει γνωστοποιήσει εγγράφως στον αιτούντα τους λόγους καθυστέρησης, τον υπάλληλο που έχει αναλάβει την υπόθεση, τον αριθμό τηλεφώνου του για την παροχή πληροφοριών, καθώς και κάθε άλλη χρήσιμη πληροφορία,

ιιι) δεν πρόκειται για αίτημα που είναι εμφανώς παράλογο, αόριστο, ακατάληπτο ή επαναλαμβάνεται κατά τρόπο καταχρηστικό,

ιιιι) δεν αφορά σε αναγνώριση απαιτήσεων κατά του Δημοσίου, για την οποία υφίσταται σχετική εκκρεμής δίκη, ή δεν πρόκειται για περίπτωση όπου απαιτείται εμφάνιση του ανωτέρω ενδιαφερομένου ενώπιον συλλογικού οργάνου και η μη προσέλευσή του να οφείλεται σε υποκειμενικούς ή αντικειμενικούς λόγους.

Σύμφωνα με τη διάταξη του άρθρου 6 παρ. 1 του ν.1943/1991 (ΦΕΚ 50 Α), ορίζεται ότι : “Με σκοπό τη διαφάνεια της δράσης της διοίκησης, οι κατά περίπτωση αρμόδιοι φορείς του δημόσιου τομέα υποχρεούνται να δίνουν στη δημοσιότητα στοιχεία των ενεργειών τους, ιδίως για τους κατωτέρω τομείς παροχής υπηρεσιών : α) οικοδομικές άδειες, β) στεγαστικά δάνεια, γ) συντάξεις, κλπ.

Με κοινές αποφάσεις του Υπουργού Προεδρίας της Κυβέρνησης και του οικείου κατά περίπτωση υπουργού, μπορεί να καθιερώνεται υποχρέωση δημοσιότητας και σε άλλες περιπτώσεις ενεργειών φορέων του δημοσίου τομέα.”

Επειδή εξ άλλου το άρθρο 5 παρ. 1 του ν.1943/1991 (ΦΕΚ 50 Α), ορίζει ότι : “Οι δημόσιες υπηρεσίες, τα Ν.Π.Δ.Δ., οι Ο.Τ.Α. και οι λοιποί φορείς του δημοσίου υποχρεούνται να απαντούν οριστικά στα αιτήματα των πολιτών (φυσικών ή νομικών προσώπων ημεδαπών ή αλλοδαπών) και να διεκπεραιώνουν τις υποθέσεις τους μέσα σε χρονικό διάστημα εξήντα ημερών. Πληροφορίες, πιστοποιητικά δικαιολογητικά και βεβαιώσεις δίδονται αμέσως και πάντως δεν καθυστερούν παραπάνω από δέκα (10) ημέρες. Η προθεσμία αυτή αρχίζει από την υποβολή του αιτήματος στην αρμόδια υπηρεσία. Εάν το αίτημα υποβληθεί σε αναρμόδια υπηρεσία, η υπηρεσία αυτή υποχρεούται μέσα σε πέντε ημέρες να το διαβιβάσει στην αρμόδια υπηρεσία και να γνωστοποιήσει αυτό στον ενδιαφερόμενο. Στην περίπτωση αυτήν η οριζόμενη στην παρούσα παράγραφο προθεσμία από τότε που περιήλθε το αίτημα στην αρμόδια υπηρεσία.”

Περαιτέρω κατά τις διατάξεις του ιδίου άρθρου 5 παρ. 7 του ν.1943/1991 (ΦΕΚ 50 Α) ορίζεται ότι : “Σε περίπτωση που δεν τηρούνται οι προθεσμίες του παρόντος άρθρου καταβάλλεται από τον οικείο φορέα στον αιτούντα πολίτη, ανεξάρτητα από την αποζημίωση, κατά τις σχετικές περί αστικής ευθύνης διατάξεις, επιπλέον χρηματικό ποσό έως 586,94 ευρώ.