Εξοδος από το μνημόνιο το 2018 αλλά με γραμμή στήριξης
Η κυβέρνηση δεν περιμένει ότι η αξιολόγηση θα είναι περίπατος. Αντίθετα, οι πληροφορίες αναφέρουν ότι στο οικονομικό επιτελείο της θεωρούν πως μια σειρά από θέματα, όπως οι περικοπές των κοινωνικών επιδομάτων, θα αποτελέσουν αγκάθια.
Δεν συμμερίζονται όλοι στην κυβέρνηση την
αισιοδοξία που δημοσίως εκφράζει ο πρωθυπουργός ότι η Ελλάδα θα μπορέσει
να πετύχει «καθαρή έξοδο» από το μνημόνιο, τον Αύγουστο του 2018, χωρίς
την προστασία μιας «πιστωτικής γραμμής» στήριξης.
Την ώρα που το οικονομικό επιτελείο προετοιμάζεται για την έναρξη της τρίτης αξιολόγησης, προωθώντας σειρά από προαπαιτούμενα που πρέπει να καλυφθούν, αλλά και ετοιμάζοντας νέες νομοθετικές πρωτοβουλίες, οι σχεδιασμοί του για την επόμενη μέρα δεν αποκλείουν, σύμφωνα με πληροφορίες, το ενδεχόμενο να χρειαστεί η πιστωτική αυτή γραμμή στήριξης. Κάτι που συνεπάγεται φυσικά και τις υποχρεώσεις, έστω και λιγότερο αυστηρές από αυτές του μνημονίου.
Παρακολούθηση ανά 3μηνο
Στην «αυστηρή» εκδοχή της, την ECCL, η πιστωτική γραμμή του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Στήριξης προβλέπει ακόμη και παρακολούθηση ανά τρίμηνο. Οπως επισημαίνεται, πάντα οι υπουργοί Οικονομικών είναι πιο συντηρητικοί στις προβλέψεις τους από τους πρωθυπουργούς. Από τον κανόνα αυτό, σύμφωνα με πληροφορίες, δεν εξαιρείται ο Ευκλείδης Τσακαλώτος.
Για την «καθαρή έξοδο» από το μνημόνιο, η χώρα θα έπρεπε να έχει την πλήρη εμπιστοσύνη των αγορών, ώστε να δανείζεται με λογικό κόστος. Πηγές των θεσμών δεν θεωρούν ότι αυτό θα είναι εφικτό. Η γραμμή στήριξης θα δώσει μια ασφάλεια, συμβάλλοντας στην εξασφάλιση καλύτερων όρων δανεισμού. Ακόμη, ωστόσο, δεν έχει οριστικοποιηθεί το πλαίσιο της επόμενης μέρας. Ο κ. Τσακαλώτος έχει ενστερνιστεί, εξάλλου, και τον εξίσου παραδοσιακό για το αξίωμα του υπουργού Οικονομικών ρόλο του «κακού», με την έννοια ότι ασκεί πιέσεις στα υπουργεία για να προωθήσουν την υλοποίηση του μνημονίου.
Η τρίτη αξιολόγηση αναμένεται να ξεκινήσει μετά τις γερμανικές εκλογές, που πραγματοποιούνται στις 24 Σεπτεμβρίου. Σύμφωνα με πληροφορίες, όμως, θα προηγηθεί μια πρώτη επαφή της ελληνικής διαπραγματευτικής ομάδας με τους δανειστές στο τέλος Αυγούστου με αρχές Σεπτεμβρίου, είτε με τηλεδιάσκεψη, είτε με επίσκεψη στις Βρυξέλλες, προκειμένου να καθοριστεί το χρονοδιάγραμμα της διαπραγμάτευσης.
Εξάλλου, στις 4 Σεπτεμβρίου θα πραγματοποιηθεί Euroworking Group, όπου αναμένεται να συζητηθεί η πορεία εφαρμογής των δεσμεύσεων που έχει αναλάβει η Ελλάδα, με βάση τη δεύτερη αξιολόγηση. Θα ακολουθήσει στις 15 Σεπτεμβρίου το άτυπο Eurogroup στο Ταλίν της Εσθονίας.
Αγκάθια
Η κυβέρνηση δεν περιμένει ότι η αξιολόγηση θα είναι περίπατος. Αντίθετα, οι πληροφορίες αναφέρουν ότι στο οικονομικό της επιτελείο θεωρούν πως μια σειρά από θέματα, όπως οι περικοπές των κοινωνικών επιδομάτων, θα αποτελέσουν αγκάθια.Ωστόσο, φιλοδοξεί να ολοκληρώσει την αξιολόγηση έως το τέλος του χρόνου. Μάλιστα, πηγές της αναφέρουν ότι μέχρι το τέλος του χρόνου πρέπει να κλείσουν συνολικά 90 από τα 113 προαπαιτούμενα.
Από εκεί και πέρα, τα σχέδια έχουν αλλάξει σε σχέση με τον αρχικό προγραμματισμό και τώρα σχεδιάζεται να γίνουν άλλες δύο αξιολογήσεις έως την ολοκλήρωση του προγράμματος τον Αύγουστο. Με αυτόν τον τρόπο συμβαδίζει σχεδόν με τους σχεδιασμούς των δανειστών που ήθελαν να επανέλθει η κανονικότητα των ανά τρίμηνο αξιολογήσεων. Τα προηγούμενα σχέδια της κυβέρνησης προέβλεπαν συνολικά μία έως δύο αξιολογήσεις το πολύ μέχρι το τέλος του προγράμματος.
Το οικονομικό επιτελείο εκτιμά ότι το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο δεν θα ζητήσει πρόσθετα μέτρα για το 2018, παρότι υπολογίζει ότι το πρωτογενές πλεόνασμα δεν θα φτάσει το 3,5% του ΑΕΠ, όπως είναι ο στόχος του προγράμματος.
Δεν αποκλείει, πάντως, να ζητήσει το Ταμείο πρόωρη εφαρμογή των μέτρων για τη μείωση του αφορολογήτου, μαζί με τη μείωση των συντάξεων από 1/1/2019.
Την ώρα που το οικονομικό επιτελείο προετοιμάζεται για την έναρξη της τρίτης αξιολόγησης, προωθώντας σειρά από προαπαιτούμενα που πρέπει να καλυφθούν, αλλά και ετοιμάζοντας νέες νομοθετικές πρωτοβουλίες, οι σχεδιασμοί του για την επόμενη μέρα δεν αποκλείουν, σύμφωνα με πληροφορίες, το ενδεχόμενο να χρειαστεί η πιστωτική αυτή γραμμή στήριξης. Κάτι που συνεπάγεται φυσικά και τις υποχρεώσεις, έστω και λιγότερο αυστηρές από αυτές του μνημονίου.
Παρακολούθηση ανά 3μηνο
Στην «αυστηρή» εκδοχή της, την ECCL, η πιστωτική γραμμή του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Στήριξης προβλέπει ακόμη και παρακολούθηση ανά τρίμηνο. Οπως επισημαίνεται, πάντα οι υπουργοί Οικονομικών είναι πιο συντηρητικοί στις προβλέψεις τους από τους πρωθυπουργούς. Από τον κανόνα αυτό, σύμφωνα με πληροφορίες, δεν εξαιρείται ο Ευκλείδης Τσακαλώτος.
Για την «καθαρή έξοδο» από το μνημόνιο, η χώρα θα έπρεπε να έχει την πλήρη εμπιστοσύνη των αγορών, ώστε να δανείζεται με λογικό κόστος. Πηγές των θεσμών δεν θεωρούν ότι αυτό θα είναι εφικτό. Η γραμμή στήριξης θα δώσει μια ασφάλεια, συμβάλλοντας στην εξασφάλιση καλύτερων όρων δανεισμού. Ακόμη, ωστόσο, δεν έχει οριστικοποιηθεί το πλαίσιο της επόμενης μέρας. Ο κ. Τσακαλώτος έχει ενστερνιστεί, εξάλλου, και τον εξίσου παραδοσιακό για το αξίωμα του υπουργού Οικονομικών ρόλο του «κακού», με την έννοια ότι ασκεί πιέσεις στα υπουργεία για να προωθήσουν την υλοποίηση του μνημονίου.
Η τρίτη αξιολόγηση αναμένεται να ξεκινήσει μετά τις γερμανικές εκλογές, που πραγματοποιούνται στις 24 Σεπτεμβρίου. Σύμφωνα με πληροφορίες, όμως, θα προηγηθεί μια πρώτη επαφή της ελληνικής διαπραγματευτικής ομάδας με τους δανειστές στο τέλος Αυγούστου με αρχές Σεπτεμβρίου, είτε με τηλεδιάσκεψη, είτε με επίσκεψη στις Βρυξέλλες, προκειμένου να καθοριστεί το χρονοδιάγραμμα της διαπραγμάτευσης.
Εξάλλου, στις 4 Σεπτεμβρίου θα πραγματοποιηθεί Euroworking Group, όπου αναμένεται να συζητηθεί η πορεία εφαρμογής των δεσμεύσεων που έχει αναλάβει η Ελλάδα, με βάση τη δεύτερη αξιολόγηση. Θα ακολουθήσει στις 15 Σεπτεμβρίου το άτυπο Eurogroup στο Ταλίν της Εσθονίας.
Αγκάθια
Η κυβέρνηση δεν περιμένει ότι η αξιολόγηση θα είναι περίπατος. Αντίθετα, οι πληροφορίες αναφέρουν ότι στο οικονομικό της επιτελείο θεωρούν πως μια σειρά από θέματα, όπως οι περικοπές των κοινωνικών επιδομάτων, θα αποτελέσουν αγκάθια.Ωστόσο, φιλοδοξεί να ολοκληρώσει την αξιολόγηση έως το τέλος του χρόνου. Μάλιστα, πηγές της αναφέρουν ότι μέχρι το τέλος του χρόνου πρέπει να κλείσουν συνολικά 90 από τα 113 προαπαιτούμενα.
Από εκεί και πέρα, τα σχέδια έχουν αλλάξει σε σχέση με τον αρχικό προγραμματισμό και τώρα σχεδιάζεται να γίνουν άλλες δύο αξιολογήσεις έως την ολοκλήρωση του προγράμματος τον Αύγουστο. Με αυτόν τον τρόπο συμβαδίζει σχεδόν με τους σχεδιασμούς των δανειστών που ήθελαν να επανέλθει η κανονικότητα των ανά τρίμηνο αξιολογήσεων. Τα προηγούμενα σχέδια της κυβέρνησης προέβλεπαν συνολικά μία έως δύο αξιολογήσεις το πολύ μέχρι το τέλος του προγράμματος.
Το οικονομικό επιτελείο εκτιμά ότι το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο δεν θα ζητήσει πρόσθετα μέτρα για το 2018, παρότι υπολογίζει ότι το πρωτογενές πλεόνασμα δεν θα φτάσει το 3,5% του ΑΕΠ, όπως είναι ο στόχος του προγράμματος.
Δεν αποκλείει, πάντως, να ζητήσει το Ταμείο πρόωρη εφαρμογή των μέτρων για τη μείωση του αφορολογήτου, μαζί με τη μείωση των συντάξεων από 1/1/2019.